Ο ρόλος του σερβίτσιου στην απόλαυση ενός δείπνου

Η επιλογή των κατάλληλων σερβίτσιων δεν αφορά μόνο σεφ και εστιάτορες. Η επιλογή τους μπορεί να επηρεάσει την ατμόσφαιρα, την αίσθηση της γεύσης και να δώσει χαρακτήρα στην καθημερινή απόλαυση του φαγητού μας. Βέβαια, συνεπάγεται ότι η λειτουργικότητα και η αισθητική είναι εξίσου σημαντικές.

Δεν είναι απαραίτητο να σερβίρουμε υψηλή γαστρονομία για να επιλέξουμε προσεκτικά το σερβίτσιο μας. 

Είχατε σκεφτεί ποτέ ότι η εμπειρία ενός γεύματος είναι μια απόλαυση που οι συνδαιτυμόνες θα πρέπει να απολαμβάνουν από την αρχή μέχρι το τέλος; Η ζωή είναι μικρή για να καταναλώνουμε την τροφή μας μέσα από πλαστικά δοχεία και έπειτα να τρέχουμε στην επόμενη δουλειά, ξεχνώντας όλα τα όμορφα πράγματα της καθημερινότητάς μας. Είναι γεγονός πως η ανθρωπότητα μέσα από γενιές και πολιτισμούς πάντα έβρισκε τρόπο να ενισχύει την εμπειρία του γεύματος. Έτσι, έχουμε το προνόμιο να συνεχίζουμε την μακραίωνη παράδοση της καλοζωίας - καλοφαγίας, πάντα με τη συνοδεία καλής παρέας.

Το παραπάνω προνόμιο δεν είναι απαραίτητο να περιορίζεται σε οικογενειακά τραπέζια ή φιλικές συνεστιάσεις. Η καθημερινότητά μας είναι εξίσου σημαντική για να μην αγνοήσουμε τα σερβίτσια μας.  

Ναι, πολύ σωστά καταλάβατε, τα σερβίτσια, δηλαδή τα πιάτα, μπωλ, ποτήρια, μαχαίρια, πιρούνια και κουτάλια αποτελούν όλα αναπόσπαστο κομμάτι της γευστικής εμπειρίας. Γιατί; Ας δούμε παρακάτω μερικούς από τους λόγους.

Αισθητική 

Η πρώτη εντύπωση είναι η πιο σημαντική. Ας το παραδεχθούμε. Το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσουμε σε ένα τραπέζι είναι το σερβίτσιο, για τον απλούστατο λόγο πως το φαγητό δεν έχει σερβιριστεί ακόμη. Αυτό, έχει μεγαλύτερη βαρύτητα όταν βρισκόμαστε σε κάποιο επίσημο δείπνο, όταν κάποιος άλλος μας προσφέρει το γεύμα και εμείς έχουμε απλά καθίσει στο τραπέζι περιμένοντας να μας το σερβίρει. 

Έτσι, κατά την αναμονή, σχηματίζεται η πρώτη εντύπωση που όπως γνωρίζουμε, πολλές φορές διαρκεί μέχρι τέλους, είτε μας αρέσει κάτι, είτε όχι. Για παράδειγμα, μια πολύ καλή πορσελάνη που συνοδεύεται από αστραφτερά μαχαιροπήρουνα θα δημιουργήσει μια πολύ καλύτερη αίσθηση εν συγκρίσει με ένα πλαστικό σερβίτσιο.      

Ατμόσφαιρα 

Το σωστό σερβίτσιο συμπληρώνει και ολοκληρώνει την εμφάνιση του φαγητού και γενικότερα το «θέμα» του δείπνου. Όπως τονίζουν σεφ και άνθρωποι της γαστρονομίας, η παρουσίαση του οποιουδήποτε φαγητού πάνω σε κάποιο πιάτο ή πιατέλα μπορεί να κερδίσει το μισό αγώνα για την ευχαρίστηση που γεννιέται στο στομάχι.

Για παράδειγμα, η παέγια σερβίρεται καλύτερα σε μονόχρωμα πιάτα που θα συμπληρώνουν τις δελεαστικές αποχρώσεις των ποικίλων υλικών που περιέχει. Ας φανταστούμε πως μας σέρβιραν την παέγια σε πολύχρωμο πιάτο, θα μας αποσυντόνιζαν τα τόσα χρώματα.

Επίσης, τα σερβίτσια μπορούν να μας βάλουν στο κλίμα των ημερών. Για παράδειγμα, τα χριστουγεννιάτικα χρώματα του χρυσού, πράσινου και κόκκινου συμπληρώνουν το συνολικό εορταστικό κλίμα. 

Λειτουργικότητα

Φυσικά, τα σερβίτσια εξυπηρετούν και λειτουργικούς σκοπούς. Η λειτουργικότητα θα πρέπει να έχει προτεραιότητα έναντι της αισθητικής όταν καλούμαστε να επιλέξουμε πιάτα, μαχαιροπίρουνα, ποτήρια κτλ. Τα καλά νέα είναι πως μπορούμε να συνδυάσουμε λειτουργικότητα και αισθητική, αφού οι εταιρείες παραγωγής σερβίτσιων έχουν μεριμνήσει για αυτό.

Όταν αναφερόμαστε στη λειτουργικότητα, εννοούμε:

  • Να έχουμε τον έλεγχο στις μερίδες οι οποίες μπορούν να προσαρμοστούν στο μέγεθος των σερβίτσιων. 
  • Να διατηρούν το φαγητό όσο πιο ζεστό γίνεται.
  • Το πιο σημαντικό, τα σερβίτσια είναι σχεδιασμένα ακριβώς για κάθε τροφή που σερβίρουμε σε αυτά. Για παράδειγμα, η σουπιέρα για τη σούπα, τα ποτήρια για τα ποτά, τα μεγάλα ρηχά πιάτα για τα κυρίως γεύματα, τα μικρά πιάτα για το γλυκό κ.α.

Όλα έχουν την πρακτική τους χρήση και ο σχεδιασμός τους εξυπηρετεί αυτό το σκοπό.  

Kαλό θα ήταν να έχουμε στο μυαλό μας μερικά πράγματα πριν την αγορά:  

  • Κόστος - Πόσα είμαστε διατεθειμένοι να διαθέσουμε; 
  • Ανθεκτικότητα - Πόσο συχνή χρήση θα κάνουμε; 
  • Υλικό κατασκευής - Θέλουμε κάτι καθημερινό ή πιο επίσημο;  
  • Στιλ - Αναζητούμε σχεδιασμό με υπογραφή ή κάτι πιο απλό;

Τέλος, η επιλογή του τέλειου σερβίτσιου, θα δώσει μια άλλη νότα τόσο στην καθημερινότητά μας, όσο στις ιδιαίτερες προσωπικές περιστάσεις. Η γεύση είναι μια αίσθηση που δεν θα πρέπει να υποτιμούμε. Η τελετουργία του γεύματος μπορεί να εξυψώσει την εμπειρία, άλλωστε όπως είχε γράψει και διάσημος Γάλλος, Ζαν-Αντέλμ Μπριγιά - Σαβαρέν στο βιβλίο 'Η Γαστρονομία ως καλή τέχνη'.

«Η ηδονή του τραπεζιού είναι αίσθηση εγκεφαλική, που γεννιέται από διάφορες περιστάσεις γεγονότων, τόπων, πραγμάτων και προσώπων που συνοδεύουν το γεύμα».