Κολοκύθα: Μια φθινοπωρινή βασίλισσα

Η μεγάλη πορτοκαλί κολοκύθα εκτός από βασίλισσα του Halloween είναι και βασίλισσα των Φθινοπωρινών λαχανικών καθώς είναι γεμάτη θρεπτικά συστατικά που χαρίζουν υγεία και ευεξία στο ανθρώπινο οργανισμό.  Εκτός αυτού οι τρόποι που μπορεί να ενταχθεί στη διατροφή μας είναι πάρα πολλοί καθώς υπάρχουν χίλιοι δυο τρόποι μαγειρικής αξιοποίησής της.

Ας μάθουμε για αρχή γιατί είναι τόσο καλή για την υγεία μας.

Οι κολοκύθες εξαιτίας του λαμπερού πορτοκαλί χρώματός τους θα μπορούσαν άνετα να χρησιμοποιηθούν ως σημαδούρες, όμως πίσω από το χρώμα τους κρύβεται μια πολύ ισχυρή προβιταμίνη, η Β-καροτίνη που στο ανθρώπινο σώμα μετατρέπεται σε βιταμίνη Α. Γνωστή για την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος, η Β-καροτίνη είναι επίσης σημαντική για την υγεία των ματιών και προλαμβάνει τη στεφανιαία καρδιακή νόσο.

Ακόμη περιέχει πολύ λίγα λιπαρά, έτσι 100 γρ. κολοκύθας περιέχουν μόνο 26 θερμίδες και μηδενικά κορεσμένα λίπη ή χοληστερίνη. Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες A, C , E  και μέταλλα. Ιδανική για δίαιτες με σκοπό την απώλεια βάρους και τη μείωση της χοληστερίνης.

Ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του θρεπτικού της θησαυρού κρύβεται στους σπόρους της. Αρκούν 30 γρ. ημερήσιας κατανάλωσης σπόρων κολοκύθας για να προσλάβετε ικανοποιητική ποσότητα πρωτεΐνης, μαγνησίου, καλίου και ψευδάργυρου. Έρευνες έχουν αποδείξει πως η κατανάλωση κολοκυθόσπορων σταματά την ανάπτυξη του αδένα του προστάτη, μειώνει τον κίνδυνο λιθιάσεων στην ουροδόχο κύστη και αποτρέπει την εμφάνιση κατάθλιψης. Επιπλέον περιέχουν σε μεγάλο βαθμό φυτοστερόλες οι οποίες προλαμβάνουν την εμφάνιση διαφόρων ειδών καρκίνου.

Πως όμως θα γίνει κομμάτι της διατροφής μας;

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να «τρυπώσετε» την κολοκύθα σε οποιοδήποτε γεύμα της ημέρας- είτε πρόκειται για τους σπόρους ή την σάρκα, μαγειρεμένη, κονσέρβα, ωμή είτε μέσα σε κυρίως πιάτα ή σε επιδόρπια. Η κονσερβοποιημένη κολοκύθα ή σε μορφή πουρέ (δείτε παρακάτω στις συνταγές) μπορεί να προστεθεί σε σχεδόν οποιοδήποτε πιάτο για να έχετε εύκολα το τέλειο φθινοπωρινό κέρασμα. Ακόμη για ένα θρεπτικό πρωινό γεμάτο ίνες, προσθέστε ωμή ή κονσερβοποιημένη κολοκύθα σε βρώμη.

Μην πετάτε τους σπόρους καθώς ψήνονται πανεύκολα. Όταν τους αφαιρέσετε από το εσωτερικό της κολοκύθας, σκουπίστε τους με χαρτί κουζίνας και αποθηκεύστε τους σε αεροστεγές βάζο σε ξηρό και στεγνό μέρος μέχρι να τους ψήσετε ή για να ξαναφυτέψετε κολοκύθες!

Ακολουθούν κάποιες συνταγές για να πάρετε ιδέες για Φθινοπωρινά πρωϊνά με κολοκύθακαθώς και για αλμυρά και γλυκά  με βάση την πορτοκαλί βασίλισσα!

Πριν όμως ξεκινήσουμε με τις συνταγές ας δούμε ένας απλό τρόπο συντήρησης της κολοκύθας σε μορφή ψημένου πουρέ ώστε να αποφεύγετε τις κονσερβοποιημένες και να τη χρησιμοποιείτε απευθείας στην παρασκευή σας οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.

Επειδή οι κολοκύθες είναι ογκώδεις, σχεδόν αδύνατον να μαγειρευτούν με τη μια και κυκλοφορούν στην αγορά από μέσα Οκτώβρη μέχρι τέλη Νοέμβρη αρχές Δεκέμβρη, η συντήρηση τους είναι κάπως δύσκολη. Ο ψημένος πουρές λοιπόν είναι μια καλή λύση.

Οδηγίες προετοιμασίας ψημένου πουρέ:

  • Πλένουμε την κολοκύθα, την κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια και τα τοποθετούμε σε ταψί. Την ψήνουμε στους 200 βαθμούς για 40΄.
  • Αφού ψηθεί περιμένουμε να κρυώσει και ξεφλουδίζουμε με μαχαίρι τα κομμάτια.
  • Τα πολτοποιούμε σε μπλέντερ και μεριδοποιούμε σε σακουλάκια για τρόφιμα η σε σακούλες για vacuum. Καταψύχουμε τα σακουλάκια ή κάνουμε vacuum κι έπειτα καταψύχουμε.
  • Για να προσθέσουμε τον πουρέ σε συνταγή, αποψύχουμε όσες μερίδες χρειάζονται.

Δείτε όμως και άλλες πρωτότυπες υγιεινές συνταγές με κύριο συστατικό την κολοκύθα:

Πρωινό: Βάφλες ολικης με κολοκύθα

Υλικά

  • 1 κούπα γάλα
  • 1 αυγό
  • ½ κούπα πουρέ κολοκύθας
  • ½ κ.γ. βανιλίνη
  • 3 κ.σ. ηλιέλαιο
  • 2 κ.σ καστανή ζάχαρη
  • ¾ κούπας αλεύρι ολικής αλέσεως
  • ½ κούπας αλεύρι για όλες τις χρήσεις
  • 2 κ.γ. baking powder
  • ¼ κ.γ. αλάτι
  • ½ κ.γ κανέλα
  • 1 πρέζα μοσχοκάρυδο

Εκτέλεση

  1. Τοποθετούμε ένα αντικολλητικό τηγάνι στη φωτιά ή προθερμαίνουμε τη βαφλιέρα.
  2.  Σε μεγάλη μπασίνα ομογενοποιούμε στερεά και υγρά υλικά εκτός από το ασπράδι αυγού που το χτυπάμε σε μαρέγκα και το προσθέτουμε.
  3. Προσθέτουμε το ηλιέλαιο στο τηγάνι ή ψεκάζουμε τη βαφλιέρα με ειδικό αντικολλητικό σπρέι μαγειρικής. Προσθέτουμε περίπου ½ κούπα από το χυλό μας και όταν έχει ψηθεί από τη μια πλευρά γυρίζουμε προσεκτικά ειδάλλως το προσθέτουμε στη βαφλιέρα μέχρι να γίνει τραγανό.
  4. Σερβίρουμε με μέλι, ταχίνι, μερέντα ή ότι επιθυμούμε και τις καταναλώνουμε ζεστές. Ειδάλλως συντηρούμε στο ψυγείο, καθεμιά ξεχωριστά σε σακούλες τροφίμων και το πρωί ζεσταίνουμε όσες θέλουμε στην τοστιέρα.

Αλμυρό: Σούπα κολοκύθας με τσίλι και κρουτόν σκόρδου

Υλικά

Για τη σούπα

  • 1,2 κιλό πορτοκαλί κολοκύθα ή 4 κούπες πουρέ κολοκύθας
  • 1 καρότο
  • 1 κ.γ. ελαιόλαδο
  • 4 κούπες ζωμό λαχανικών ή κότας
  • 1 κ.γ. σκόνη τζίντζερ
  • 1 πιπεριά τσίλι, ξεσποριασμένη και ψιλοκομμένη

Για τα κρουτόν

  • 1 σκελίδα σκόρδο
  • 2 φέτες μπαγιάτικο ψωμί
  • 1 κ.γ. βούτυρο

Εκτέλεση

Για τη σούπα

  1. Ξεφλουδίζουμε την κολοκύθα και το καρότο. Κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια.
  2. Προθερμαίνουμε σε μέτρια φωτιά το λάδι, σε φαρδιά κατσαρόλα.
  3. Προσθέτουμε το καρότο και την κολοκύθα και τα σωτάρουμε για περίπου 3΄μέχρι να καραμελώσουν.
  4. Προσθέτουμε το ζωμό, το τζίντζερ και το το τσίλι και τα αφήνουμε να σιγοβράσουν για περίπου 20΄μέχρι να μαλακώσουν τα λαχανικά.
  5. Αφαιρούμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και πολτοποιούμε με ραβδομπλέντερ ή το μεταφέρουμε στο δοχείο του μπλέντερ για πολτοποίηση.

Για τα κρουτόν

  1. Κόβουμε το σκόρδο στη μέση  και τρίβουμε τις φέτες ψωμιού και από τις δύο πλευρές, καλά για να πάρουν γεύση.
  2. Κόβουμε το ψωμί σε κύβους.
  3. Σε καυτό αντικολλητικό τηγάνι λιώνουμε βούτυρο.
  4. Προσθέτουμε τους κύβους και ανακατεύουμε συνεχώς μέχρι να πάρουν καφετί χρώμα και να γίνουν τραγανά και από τις δύο πλευρές.
  5. Σερβίρουμε τη σούπα ζεστή σε ατομικά μπολ με κρουτόν, ωμό ελαιόλαδο και φρεσκοτριμμένο πιπέρι για έξτρα καυτερό αποτέλεσμα.

Γλυκό: Μπισκότα κολοκύθας

Υλικά

  • 2 κούπες αλεύρι για όλες τις χρήσεις
  • ¼ κούπα και 3 κ.γ. ζάχαρη
  • 1 κ.γ baking powder
  • 1 κ.γ. αλάτι
  • ½ κ.γ. κανέλα
  • ½ κ.γ. μοσχοκάρυδο
  • ¼ κ.γ. γαρίφαλο
  • 4 κ.γ. τριμμένο τζίντζερ
  • 6 κ.γ. βούτυρο
  • ½ κούπα πουρέ κολοκύθας
  • 3 κ.γ. κρέμα γάλακτος
  • 1 αυγό

Εκτέλεση

  1. Προθερμάνουμε τον φούρνο στους 200 βαθμούς.
  2. Σε μια μεγάλη μπασίνα αναμιγνύουμε το αλεύρι, τη ζάχαρη, το baking powder, το αλάτι, την κανέλα, το μοσχοκάρυδο, το γαρίφαλο και το τζίντζερ.
  3. Προσθέτουμε το βούτυρο σε κύβους στο μείγμα που έχουμε και το σπάμε καλά με μια μαρίζ.
  4. Έπειτα προσθέτουμε στο μείγμα τον πουρέ κολοκύθας, την κρέμα γάλακτος,  το αυγό και ομογενοποιούμε.
  5. Σχηματίζουμε μπαλάκια στο μέγεθος που επιθυμούμε. (Προσοχή θα απλώσουν στο ψήσιμο) Τα τοποθετούμε σε σειρές με απόσταση σε ταψί με αντικολλητικό χαρτί ψησίματος. Τοποθετούμε στο ψυγείο για 30-45 λεπτά.
  6. Βάζουμε το ταψί στον προθερμασμένο φούρνο και ψήνουμε για 13-15 λεπτά. Τα αφήνουμε να κρυώσουν πρωτού τα αφαιρέσουμε από το ταψί ώστε να μην διαλυθούν.

Αυτές ήταν μόνο λίγες ιδέες για τη δημιουργική αξιοποίηση της κολοκύθας στην κουζίνα. Μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε σαν βάση για τις δικές σας νόστιμες κολοκυθένιες δημιουργίες!

Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε στην αγορά και ίσως πέσετε πάνω σε μια λαμπερή πορτοκαλί κολοκύθα μην την προσπεράσετε! Βάλτε τη στη ζωή σας αρχικά σαν Φθινοπωρινό επισκέπτη. Όταν πειραματιστείτε μαζί της μαγειρικά είναι σίγουρο πως θα έχετε κάνει ένα νέο γευστικό σύμμαχο υγείας.