Πασχαλινά ήθη και έθιμα από όλη την Ελλάδα
Το άγιο Πάσχα, είναι μια από τις σημαντικότερες γιορτές της Ορθοδοξίας, καθώς ο εορτασμός της Ανάστασης του Θεάνθρωπου αποτελεί τεράστιο συμβολισμό της αναγέννησης της ανθρωπότητας. Το αναστάσιμο φως συμβολίζει την επιστροφή του φωτός στον κόσμο.
Επιπλέον σηματοδοτεί το τέλος την κρύων ημερών του χειμώνα και την έλευση της άνοιξης και των ζεστών, ηλιόλουστων ημερών. Ωστόσο το Πάσχα δεν εορτάζεται παντού, με τον ίδιο τρόπο...
Κέρκυρα
Ο εορτασμός του Πάσχα στην Κέρκυρα, είναι μια μοναδική εμπειρία, που διαφέρει από κάθε άλλο μέρος τη χώρας και σίγουρα εντυπωσιάζει τον επισκέπτη που το βιώνει για πρώτη φορά. Είναι μια μεγάλη «γιορτή», στην οποία δένουν αρμονικά, η ορθόδοξη πίστη, οι παγανιστικές παραδόσεις, η παντοδύναμη παρουσία του Άγιου Σπυρίδωνα, η ρωμαιοκαθολική κοινότητα, η βενετική επιρροή, το παροιμιώδες κερκυραϊκό χιούμορ, η μουσική των ξακουστών φιλαρμονικών της και φυσικά η ανοιξιάτικη ατμόσφαιρα.
Την Μεγάλη Παρασκευή η ακολουθία του επιταφίου συνοδεύεται υπό τους ήχους της φιλαρμονικής ορχήστρας και χορωδίας, την οποία παρακολουθούν ντόπιοι με επισκέπτες. Ακολουθεί το Μεγάλο Σάββατο, η πρώτη Ανάσταση είναι στις 11:00 π.μ. και ακολουθεί το έθιμο «το σπάσιμο της στάμνας». Κατά την διάρκεια του εθίμου, οι ντόπιοι πετούν από τα παράθυρα των σπιτιών τους, πήλινες στάμνες, οι οποίες γίνονται κομμάτια στο δρόμο και με αυτό τον τρόπο ξορκίζουν τον θάνατο και τα σατανικά πνεύματα.
Το απόγευμα της ίδια ημέρας, πριν την ορθόδοξη ακολουθία, λαμβάνει χώρα η καθολική θεία λειτουργία, η οποία τελειώνει στις 11:00 μ.μ. ώστε οι κλήρος να προετοιμαστεί για την ορθόδοξη θεία λειτουργία, φυσικά πάντα με τη συνοδεία της φιλαρμονικής και χιλιάδων πιστών.
Η Ανάσταση μεταμορφώνει την αργή θλιμμένη μελωδία σε χαρμόσυνη και η νηστεία της Σαρακοστής σπάει με μια καυτή τσιλικούρδα, την τοπική εκδοχή της μαγειρίτσας, με κολομπίνα ή/και φογάτσα τα τσουρέκια που κληρονόμησαν οι Κερκυραίοι από τους Βένετούς, κόκκινα αυγά και μπόλικο κρασί.
Χίος
Στο χωρίο, Βροντάδος ή Βροντάδα, που βρίσκεται 5 χλμ. βόρεια της πόλης της Χίου, κάθε χρόνο το Πάσχα, αναβιώνει το έθιμο του ρουκετοπόλεμου.
Ο ρουκετοπόλεμος, είναι μέρος του έθιμου των πυροτεχνημάτων ή βεγγαλικών που συνηθίζουμε να πετάμε μετά την Ανάσταση. Ωστόσο στη Χίο, ανταγωνίζονται δύο εκκλησίες, πετάνε χιλιάδες χειροποίητες ρουκέτες, με στόχο η μια να χτυπήσει όσο πιο πολλές φορές γίνεται, το καμπαναριό της άλλη. Οι ρουκέτες, είναι ξύλινοι «σωλήνες» γεμισμένοι με με ένα μείγμα εκρηκτικού υλικού.
Οι δύο αντίπαλες εκκλησίες είναι ο Άγιος Μάρκος και η Παναγία η Ερειθιανή, είναι χτισμένες στις κορυφές δύο λόφων και έχουν απόσταση, περίπου 400 μέτρα. Για να αποφευχθούν οι φθορές στις εκκλησίες και στα γειτονικά κτίσματα, οι κάτοικοι έχουν φροντίσει να τα «ντύσουν» με μέταλλο και πλέγματα.
Η προέλευση του συγκεκριμένου εθίμου, δεν είναι ξεκάθαρη, όμως η τοπική παράδοση το θέλει να ξεκίνησε την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με τον τοπικό μύθο, στο παρελθόν πραγματοποιούνταν με αληθινά κανόνια, τα οποία απαγορεύτηκαν από τις οθωμανικές αρχές, το 1889.
Αράχωβα
Το μικρό ορεινό χωριό της Αράχωβας, δεν είναι μόνο διάσημο ως χειμερινός προορισμός, αλλά φιλοξενεί ένα μοναδικό πασχαλινό έθιμο.
Η εικόνα του προστάτη Άγιου της περιοχής, του Άι-Γιώργη, περιφέρεται τη δεύτερη μέρα μετά την Κυριακή του Πάσχα, μέσα στο χωρίο, όπου στήνεται τριήμερο πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου.
Κατά την διάρκεια του εορτασμού, 500 ντόπιοι φορούν παραδοσιακές στολές και συγκεντρώνονται στο αίθριο τη εκκλησίας του Άι Γιώργη. Οι γηραιοί χορεύουν τον παραδοσιακό χορό «πανηγυράκι» υπό την μουσική υπόκρουση της γκάιντας και του νταουλιού. Έπειτα όλοι οι κάτοικοι μικροί, μεγάλοι, συμμετέχουν σε έναν ορεινό αγώνα δρόμου μέχρι το αρχηγείο του Μουσταφά Μπέη. Το έπαθλο είναι ένα ζωντανό αρνί.
Καλαμάτα
Ο σαϊτοπόλεμος, έχει τις ρίζες του στην επανάσταση του 1821, όταν οι καλαματιανοί χρησιμοποιούσαν τις σαÎτες για να φοβίσουν τα άλογα των Τούρκων εισβολέων και έτσι να νικήσουν στη μάχη. Οι σαÎτες είναι χειροποίητοι χάρτινοι σωλήνες γεμισμένοι με σκόνη. Την ημέρα του Πάσχα, μια ομάδα ανδρών ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές μεταφέρουν τις σαÎτες και τις ανάβουν, γεμίζοντας ον ουρανό με φως.
Μέτρες
Κάθε Μεγάλη Τετάρτη, σε αυτή τη μικρή πόλη της Θράκης, τα παιδιά επισκέπτονται τα σπίτια και ζητάνε ξύλα για να φτιάξουν το ξύλινο ανδρείκελο του Ιούδα. Το ψεύτικο είδωλο του Ιούδα θα καεί την επόμενη μέρα μετά τον Επιτάφιο, ο ιερέας διαβάζει το ανάλογο Ευαγγέλιο. Οι ντόπιοι βάζουν φωτιά στον Ιούδα και σκορπούν τις στάχτες του πάνω στα μνήματα.
Ιερισσός
Στο χωριό Ιερισσός στην Χαλκιδική, κάθε τρίτη ημέρα του Πάσχα, αναβιώνει το έθιμο «Του μαύρου νιου τ΄ αλώνι». Οι γηραιοί σέρνουν ο χορό και προσκαλούν τους συγχωριανούς τους στο κύκλο, ο οποίος φτάνει τα 400 μέτρα.
Τα Πασχαλινά τραγούδια, συνεχίζουν όλη την ημέρα και το έθιμο κλείνει με τον Καγκελωτό χορό, ο οποίος αναπαριστά την σφαγή των 400 ντόπιων από τους Οθωμανού κατά την επανάσταση του 1821. Οι χορευτές περνούν κάτω από μια καμάρα φτιαγμένη από φύλλα δάφνης και τα υψωμένα σπαθιά δύο νέων ανδρών. Στη μέση του χορού, οι συμμετέχοντες αλλάζουν τα βήματά τους ώστε να συναντηθούν τα βλέμματα τους στον τελικό χαιρετισμό.
Φυσικά επιλέξαμε να σας παρουσιάσουμε μερικά από τα δεκάδες τοπικά ήθη και έθιμα της χώρας μας. Όπου κι αν σας βρουν οι γιορτινές μέρες το COOZINA σας εύχεται να περάσετε υπέροχα μαζί με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
